Binali Yıldırım'ın ailesinin Rakka'dan Refahiye'ye uzanan hikayesi

Erzurum  Post- Macit Gürbüz'ün haberi- Cumhur ittifakının İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Binali Yıldırım, Şanlıurfa ziyaretinde Urfa kökenli olduğunu ifade edince, nereli olduğu yönünde tartışmalar başlamıştı.

Herkes Yıldırım’ın Erzincan Refahiyeli olduğunu biliyor, kendisi de bunu sıklıkla ifade ediyor, zaman zaman da köyünü ziyaret ediyor.

Peki Yıldırım aslen nereli ve ailesinin göç hikayesi nasıl? Yıldırım ailesinin göç haritası oldukça ilginç. Aile; köken olarak Rakka’dan Urfa’ya, Urfa’dan Ağrı Tahir’e, Tahir’den Gümüşhane Kelkit’in bir köyüne, oradan da Erzincan’ın Refahiye ilçesine bağlı Kayı köyüne göç etmiş.

AĞRILILAR KÜRT OLDUĞUNU İDDİA EDİYOR

Kayı bir Türk boyu ve Osmanlı Devletini kuran aşiret. Gümüşhane’nin Kelkit ve Şiran ilçelerinde çok sayıda Badıllı ya da Beğdilli Türkmen aşiret mensubu yaşıyor. Bilindiği gibi, göçer Türkmen aşiretleri göç yolunda yerleşik hayata geçmek amacıyla uygun sulak araziler ve yaylaklar arıyorlar ve yerleşim yeri olarak bu tür coğrafyaları tercih ediyorlardı.

Ağrılılar, Binali Yıldırım’ın hem anadan hem de babadan Kürt olduğunu iddia ediyor. Erzincanlılar ise, tam tersini.

''OSMANLI TÜRKMENLERİ RAKKA ÇÖLLERİNE SÜRDÜ''

Kimsenin kökeninin peşinde değiliz, ancak bir araştırmacı ve Kürtleşen Türkler adlı 500 sayfalık kitabın yazarı olarak bu konuda benim de yazacaklarım var elbette ki.

Şöyle ki;
Osmanlının acımasız bir iskan politikası vardı. Gerek fetihler ve gerekse oradan oraya sürerek cezalandırmak istediği Türkmen aşiretlerini bugünkü Suriye topraklarında bulunan Rakka’nın çöllerine sürgün ediyordu. Yavuz Sultan Selim 1516’da bölgeyi ele geçirdi ve özellikle Alevi Türkmenlerini Rakka çöllerine sürgün etmeye başladı. En çok da Beydili Türkmen boyunun sürgün yeri oldu Rakka. Ruha Eyaleti olarak da bilinen Rakka bölgesi, Diyarbakır ile Halep eyaletleri arasında kalan bölgeydi ve merkezi de Urfa idi.

Osmanlı, bu bölge için özel iskan politikası uyguladı, Beydili ve Bozulus Türkmenlerini Fırat Irmağı boyunca yerleştirme girişimleri başarsız olunca, göçebe Türkmenlerin düzeni bozuldu. Türkmenlere Arap aşiretlerine mensup eşkıya saldırıları önlenemez hale gelince, bölgede istikrar kalmadı. 18. yüzyılda karışıklıklar giderek arttı.19 Yüzyılda meydana gelen ayaklanmalar ile Mısır Hidivi İbrahim Paşa’nın bölgeyi alması sonucu; Türkmen Aşiretler yöreden çekildiler. 1840’da bölge tekrar Osmanlılara geçince, Rakka Eyaleti Urfa-Halep’e bağlı bir sancak oldu. 

       
Ahmet Refik, Anadolu’da yaşayan Türk Aşiretlerinin Rakka çöllerine ve diğer yerlere sürgünleriyle ilgili Osmanlı belgelerini yayınlamıştır. Sürgün hikayeleri kan-zülüm kokar ve uygulama içler acısıdır. Ankara’dan Giresun Keşap’a kadarki bölge, 16. ve 18. yüzyılda Oğuz Türkmen aşiretleri’nin yaşadığı bir coğrafyadır. Osmanlı yönetimi 400 yıl bu bölgede şiddet ve zülüm uygulamıştır. 

YILDIRIM AİLESİ BADILLI AŞİRETİ'NİN MAMANİ BOYUNDAN MI?

Çeşitli boylara mensup bu Türkmenler (Bozulus ve Beydili) yurtlarından edilerek, yerlerine Doğu ve Güneydoğu’dan Kürt aşiretleri yerleştirilir. Gönderildikleri yerlerden kaçan Türk Aşiretleri eski yurtlarına döner ve orman içlerinde ve dağlık yörelerde yaşamak zorunda kalır. Konya, Ankara, Kırıkkale, Kırşehir, Çorum, Amasya, Tokat, Yozgat, Sivas bölgesinden sürgün edilerek zorla iskana tabi tutulan Türkmenlerin hepsi Kızılbaş Türkmen Aşiretleridir. Bu aşiretlerin çoğu, bu ağır yaşam şartlarına dayanamaz ve Rakka gibi sürgün yerlerinden kaçarak, Kürt aşiretlerinin yaşadığı bölgelere sığınır ve süreç içinde Kürtleşirler, ya da başka bir ifadeyle Kürtleşmek zorunda kalırlar.

Binali Yıldırım hiçbir zaman Kürt ya da Alevi kökenli olduğunu söylemedi. Kökeni ile prim yapmaya çalışmadı, ya da kökünü kökenini saklamadı. Ağrılıların ısrarla ailenin Kürt olduğunu ileri sürme sebebi, muhtemelen Kürtleşen Türkmen aşiretlerinin Ağrı bölgesindeki çokluğu.

Ağrılılar; Yıldırım’ın Badıllı aşiretinin Memani boyundan olduğunu dile getiriyor. Yıldırım ailesinin bir Türkmen köyü olan Kayı’yı tercih etmesi de Türkmen aşiretine mensubiyeti yüzünden olabilir. Yıldırım, kimi sohbetlerinde Beydili aşiretine mensup olduğundan söz ediyor.

YILDIRIM'IN, ''KÖKENİMİZ URFA'' DEMESİNİN SEBEBİ NE?

Beydili, Bozulus Türkmenleri’nin en kalabalık boyu. Ancak, Akkoyunlu Türkmen Devleti’ninin siyasi faaliyetleri içinde bulunmamışlardır. Bölgedeki karışıklıklar yüzünden tekrar Halep’e dönüş yapmışlar. Beydili aşireti bilindiği gibi oldukça yoğun sayıda Şanlıurfa’da yaşıyorlar. Şanlıurfa’nın en büyük Türkmen aşireti Badıllı ya da Beğdilli.

Yıldırım’ın, “Kökenimiz Urfa” deme sebebi de bu olsa gerek.
Beğdili aşiretinin Orta Anadolu’ya göçüne tamamı katılmamış, çeşitli yerlere bireysel yerleşmeler yapmıştır.

Bu arada, Beğdili aşiretinin kollarından sadece biri Kızılbaş aşiretler birliği içinde yer almış ve Safevilerin, Osmanlıya karşı mücadelesinde yer almıştır. Bu yüzden Binali Yıldırım’ın Alevi Türkmen kökenli olma ihtimali de yoktur. Adının Binali olmasının da babasının çok sevdiği bir Alevi komşusuna sevgisinden kaynaklandığını da kendisi TV’lerdeki sohbetinde anlatmıştır.

Yıldırım’ın ailesi, büyük ihtimalle 1840’dan sonra Urfa topraklarına yerleşti, orada bir süre yerleşik hayat yaşadıktan sonra Ağrı Tahir’e geldi. Burada da ne kadar kaldıkları bilinmiyor. Gümüşhane Kelkit’teki geçici iskanlarının ardından, ailenin Rakka’dan Kayı köyüne uzanan ve kilometrelerce süren bu uzun seyahati Refahiye Kayı köyünde son bulmuş.